Deze week publiceerde het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) een taalgids. De bedoeling van de landelijke vakbond voor middelbare scholieren is prijzenswaardig, maar desondanks ontstond er veel heisa. Tot doodsbedreigingen aan haar adres aan toe.
Het LAKS vertegenwoordigt alle middelbare scholieren, van praktijkonderwijs tot gymnasium. “Wij laten de stem van scholieren horen in de politiek, de media en op middelbare scholen.” Nou, dat is deze week dan bijzonder goed gelukt. Het geluid was oorverdovend. Bij de NOS, op Twitter, in de krant en talkshow: overal hoorde ik die stem van het LAKS én de pittige reacties uit de samenleving die deze goedbedoelende scholieren opriepen.
Met de taalgids wil het LAKS bijdragen aan een schoolklimaat waarin iedere leerling gelijk is en zich, ongeacht opleiding of gender, werkelijk kan thuisvoelen. Een mooi streven. De gids geeft taaladviezen voor beleid én taalgebruik in de klas. Dus ook voor de manier waarop docenten met leerlingen omgaan. In een inclusieve samenleving is ‘goedemorgen jongens en meisjes’ niet langer oké. Dat zou ‘goedemorgen allemaal’ moeten worden. Zittenblijven zou vervangen moeten worden door doubleren. En zo zijn er tal van voorbeelden. Het LAKS snapt dat woorden ertoe doen en dat taal en werkelijkheid samenhangen. De wereld van en voor scholieren via taal verbeteren, is de missie. Er staan best goede adviezen in de taalgids. En het laatste wat een docent wil, is leerlingen door taalgebruik buitensluiten.
Maar daarnaast bespeur ik in mij een grote drang om te ontkomen aan bemoeizucht van derden en is het allerlaatste wat ik wil, me daaraan onderwerpen. Wie gedijt er niet beter op een zo groot mogelijke autonomie? Geef mij de vrije teugel en ik presteer op de toppen van mijn kunnen. Opgelegde moraal, dogma’s en censuur maken mij rebels. Zeker op het gebied van taal, als wezenlijk deel van mijn identiteit. Al met al heeft de taalgids wel meteen effect gesorteerd. Iedereen heeft het er immers over.
Dorien Stals, Dendron College