Zorginstelling Pluryn is voornemens om haar vijf zorgwoningen in Horst, waar plek is voor achttien bewoners met uiteenlopende en complexe zorgvragen, nog voor het einde van dit jaar te sluiten. Waar de cliënten, voornamelijk afkomstig uit deze regio, daarna hun heil mogen zoeken, is vooralsnog onbekend. Het drijft hen tot wanhoop. Daarom slaken zij nu, samen met familieleden, een noodkreet. Middels een brief roepen zij de raad van bestuur van de zorginstelling op om het besluit te heroverwegen. “Het is gewoon een verschrikkelijk rotgevoel.”
Het is niets minder dan een nare droom, stelt Sharon de Mulder (28). De Horsterse, die afhankelijk is van haar rolstoel en de intensieve zorg van de medewerkers van Pluryn, is één van de bewoonsters van de woningen in Horst. “Hier speelt mijn hele leven zich af. Hier heb ik mijn dagbesteding en hier heb ik mijn familie dichtbij. Nu weet ik niet waar ik heen moet als Pluryn de deuren van de woningen in Horst sluit. Het is een nachtmerrie”, vertelt ze terwijl de tranen over haar wangen biggelen. Sharon vond een aantal jaren geleden na een lange zoektocht een geschikte plek om te wonen in Horst. Haar Horst, zoals ze zelf zegt. Met familie om de hoek, in een omgeving die vertrouwd voelt. “Moet ik tegen het einde van dit jaar verhuizen naar bijvoorbeeld Groesbeek, waar Pluryn diverse locaties heeft? Dat is voor mij gewoon geen optie.”
Weinig empathie
Het besluit van Pluryn om de zorgwoningen in Horst te sluiten, komt niet helemaal uit de lucht vallen. Eenzelfde aankondiging werd ook in 2017 gedaan, al werd toen besloten om te onderzoeken of er verbeteringen mogelijk waren, om het financiële tekort op te lossen. Opties waar dit keer niet meer naar is gekeken voor de vijf Horster zorgwoningen - verdeeld over de Van Bocholtzstraat, de Van Bronckhorststraat en de Frans Woltersstraat - stellen belanghebbenden in de brief die eerder deze maand werd verzonden aan de raad van bestuur. ‘Een mededeling, met slechts een financiële onderbouwing en weinig tot geen empathie’, valt er te lezen. En: ‘Met als gevolg dat medewerkers in paniek vertrekken en cliënten volledig ontredderd zijn. Zij verkeren hierdoor in grote onzekerheid. Er werd (tijdens de mededeling in november, red.) weliswaar aangegeven dat men ervoor wilde zorgen dat de bewoners in Horst of omgeving zouden kunnen blijven, maar met een beetje vooronderzoek had men kunnen weten dat er grote wachtlijsten zijn bij de andere organisaties.’
Bart
De noodkreet namens cliënten en verwanten, is ondertekend door Henk Snijders. Als vader van Bart, die in Horst na een lange zoektocht een geschikte plek vond in een zorgwoning van Pluryn, maakt hij zich ernstige zorgen over de toekomst van zijn zoon en de andere bewoners. “We zijn jaren op zoek geweest naar een geschikte woonplek voor Bart. We kwamen uiteindelijk in contact met Pluryn, waar ze plek voor hem hadden. In eerste instantie in Beekbergen of in Loenen, maar dat paste niet. Toen lieten ze Horst vallen als optie. Dichtbij zijn woonplaats Blitterswijck. Dat klonk ons als muziek in de oren. Het was even wennen voor Bart, die een ernstige spraak- en taalstoornis in combinatie met autisme heeft, maar inmiddels is hij volledig op zijn plek.” Henk moet er derhalve niet aan denken dat Bart aan het einde van dit jaar noodgedwongen moet vertrekken, net nu hij in Horst op zijn gemak is. Een vertrek uit zijn vertrouwde omgeving, waar ook Bart een plekje heeft bij een dagbesteding, zal naar verwachting leiden tot een terugval, zo stelt Henk. “Dit besluit is veel te kort door de bocht. Wellicht is het ijdele hoop, maar het is ons doel om het terug te draaien. En anders hopen we op z’n minst op compassie, zodat het besluit uitgesteld wordt.” In dat geval zou de kans groter zijn dat de cliënten ondergebracht kunnen worden bij andere zorginstellingen die in Horst actief zijn, maar waar nu nog lange wachtrijen zijn, is de gedachte.
Kleine kans
Middels de brandbrief hopen de bewoners van Pluryn in Horst, samen met hun verwanten, op eenzelfde reactie als in 2017. Toen werd besloten om het eerder genomen besluit te heroverwegen. “Die kans is waarschijnlijk klein”, stelt Leo de Mulder, de vader van Sharon. “Het draait allemaal om geld. Pluryn is gaan werken met zzp’ers, omdat vaste medewerkers eieren voor hun geld kozen nadat hun toekomstperspectief minder rooskleurig werd. Dat heeft gezorgd voor een ander kostenplaatje. Ook het feit dat lege plekken in de Horster zorgwoningen niet meer werden opgevuld, had een negatief effect op de inkomsten van Pluryn. Niet vreemd dus, dat er verlies wordt gedraaid. Wat is dan het logische gevolg? Sluiten van de woningen die verlies draaien. Een directe consequentie van de strategie die ze zelf besloten te gaan varen.” Het stoort hem en zijn vrouw Terry, de moeder van Sharon, mateloos. “De cliënten zijn ondergeschikt aan het financiële belang. Dat maakt dit hele verhaal zo ontzettend triest”, voegt zij toe.
Extra tijd
Of de brief, waarin het dringende verzoek wordt gedaan om de definitieve beslissing uit te stellen, een verschil gaat maken, is afwachten. “We willen er in ieder geval alles aan gedaan hebben”, stelt Henk. “Net als in 2017, toen er direct werkgroepen werden opgericht vanuit de betrokkenen, willen we ook nu graag meedenken en meewerken om de situatie te verbeteren. We begrijpen dat Pluryn een commerciële zorgverlener is en dat er daarom geen structureel verlies gemaakt kan worden. Volgens ons zijn er echter manieren waarop het wél kan. En mocht onverhoopt, na gedegen onderzoek, toch blijken dat openhouden van de locaties écht geen optie is, dan hopen we dat de menselijke maat prevaleert en bewoners de tijd krijgen om zorgvuldig en actief te zoeken naar een geschikte vervangende plek.”
Niets te zoeken
De ouders schakelden inmiddels ook gemeente Horst aan de Maas in om te bemiddelen. Hoewel zij geen partij is, werd bij monde van wethouder Roy Bouten wel toegezegd dat de gemeente de helpende hand toe wil steken bij het vinden van een constructieve oplossing. Het geeft ouders en cliënten een sprankje hoop. “Hier heb ik mijn sociaal leven. In een andere omgeving heb ik niets te zoeken, maar blijkbaar mag ik dat niet zelf beslissen”, aldus Sharon.
Reactie Pluryn
Pluryn laat in een schriftelijke reactie weten begrip te hebben voor de zorgen die leven bij bewoners en naasten. “We begrijpen de bezorgdheid. Het is ingrijpend wanneer je je vertrouwde woonplek moet verlaten en naar een andere plek moet verhuizen”, laat een woordvoerder weten.
De zorginstantie zegt geen keus te hebben. “Wij proberen al jaren om de kwaliteit van zorg op de beide zorglocaties in Horst aan de Maas te verbeteren. Dat is om meerdere redenen niet gelukt. Door krapte op de arbeidsmarkt is er een tekort aan goede, vaste medewerkers. Daardoor moeten we een te groot beroep doen op (dure) tijdelijke krachten. Wij kunnen hierdoor niet meer garanderen dat cliënten door vaste, bekende medewerkers worden begeleid. Daarnaast is het vullen van de woonplekken lastig gebleken”, geeft de woordvoerder aan. “Beide locaties hebben ook al jaren woonplekken vrij, die moeilijk ingevuld kunnen worden. Onder meer door de verouderde indeling van de panden zegden meerdere cliënten af.
Ook is de afstand tot de centrale locatie in Groesbeek, waar de behandelspecialisten zich bevinden, groot. Hierdoor kunnen cliënten die complexere zorg nodig hebben, niet in Horst wonen.” Het zorgt dat financieel het hoofd niet langer boven water gehouden kan worden. “Dat alles zorgt ervoor dat de zorglocaties in Horst langdurig fors verlies lijden. Deze verliezen moeten worden aangevuld vanuit andere locaties waar wij zorg leveren. Dat kan niet lang doorgaan, want wij zijn verantwoordelijk voor de continuïteit van zorg voor alle cliënten.”
Pluryn sprak vier jaar geleden de zorgen hieromtrent al uit. “Toen is afgesproken nog één keer te proberen de zorg op beide locaties rendabel te maken. Op allerlei manieren hebben we geprobeerd cliënten te plaatsen en medewerkers aan te trekken. We moeten helaas constateren dat deze inspanningen niet tot het gewenste resultaat hebben geleid. Ook probeerden we de beide zorglocaties over te dragen aan een andere organisatie, maar dat is niet gelukt”, aldus de woordvoerder. “Daarom heeft Pluryn besloten om zich uiterlijk eind 2023 terug te trekken uit Horst aan de Maas. We gaan hierbij zorgvuldig te werk. Verwanten en medewerkers zijn vertegenwoordigd in de projectgroep. We zijn we nu met alle achttien cliënten en hun verwanten in gesprek over hun individuele zorgbehoeften en woonwensen. Samen met zorgorganisaties uit de omgeving zijn we druk bezig om voor iedereen een fijne, nieuwe woonplek te vinden. Voor een derde van de cliënten is dit inmiddels gelukt of er is een geschikte plek in beeld. We hebben er alle vertrouwen in dat dit ook voor de anderen gaat lukken. We kunnen helaas niet garanderen dat deze alternatieve woonplek in Horst aan de Maas zal zijn, omdat er in het dorp zelf weinig geschikte woonplekken beschikbaar zijn. Wij hebben de gemeente Horst aan de Maas benaderd met de vraag om met ons mee te denken over mogelijke oplossingen.”
