Slechts 3 jaar oud was Vlada Nabutovskaya (28), toen ze voor het eerst een viool in handen kreeg. Toen nog een onbevreesd meisje uit het Oekraïense Dnipro, met de wereld aan haar voeten. Leergierig en vrolijk, met de onafscheidelijke viool altijd binnen handbereik.
Nu, 25 jaar later, is die viool zo’n beetje het enige dat nog herinnert aan die onbezorgde tijd. De wereld om haar heen is al eventjes niet meer te vergelijken met die van eind jaren 90. Afgelopen jaar besloot ze haar moederland te ontvluchten, op zoek naar een betere toekomst. Na enkele omzwervingen vindt ze zichzelf sinds oktober terug in Griendtsveen.
“Ooit hoop ik terug te keren naar mijn moederland om daar mijn leven weer te leiden”, vertelt Vlada. Wanneer en óf het daar ooit nog van komt, is echter maar de vraag. De professioneel muzikante zat sinds het uitbreken van de oorlog in een alsmaar uitzichtlozer wordende situatie. “De cultuursector kwam volledig stil te staan, waardoor er voor mij geen werk meer was.” Ze besloot, ook vanwege het naderende gevaar dat de oorlog met zich meebracht, haar spullen te pakken en richting Nederland te reizen. In de hoop dat ze hier weer aan de slag kon met haar ultieme passie: het bespelen van de viool. Met die droom in haar achterhoofd verliet ze haar familie, waaronder moeder, grootmoeder en kleine nichtje, en meldde zich na een lange reis bij het Humanitair Servicepunt voor vluchtelingen van het Rode Kruis in Amsterdam.
Niet veilig
“Ik kende hier helemaal niemand, toen ik in september in Nederland arriveerde”, blikt Vlada terug op haar vlucht. “Vanuit Amsterdam werd ik eerst naar Apeldoorn gestuurd, maar in de vluchtelingenopvang daar was het helaas niet veilig voor me. Mijn beste vriendin uit Oekraïne bevindt zich in Italië, dus besloot ik daarheen te gaan. Om eventjes op adem te komen. Daar kreeg ik het bericht dat er via Takecarebnb een plek voor me was gevonden in Griendtsveen.” Vlada kwam daar terecht bij Gérard en Henny van Ham. Een gepensioneerd echtpaar met het hart op de juiste plaats. “We hebben de ruimte hier, onze eigen kinderen zijn immers al uitgevlogen. Daarnaast wilden we graag iets betekenen voor vluchtelingen als Vlada. We hebben nog geen seconde spijt gehad. Sterker nog: ik raad iedereen die de mogelijk heeft aan om hetzelfde te doen”, zegt Gérard daarover.
Muzikale dromen
Nadat Vlada neerstreek in het pittoreske dorpje, kreeg ze de tijd en rust om zich weer op haar muzikale dromen te focussen. In Oekraïne verdiende ze immers haar geld als professioneel violiste. Iets wat ze hier ook maar wat graag zou doen. Liever gisteren dan vandaag, want Vlada is geen ‘stilzitter’. En geduld heeft ze evenmin, geeft ze aan. “Op dit moment speel ik veel op straat in grote Nederlandse steden, om wat geld te verdienen. Daarnaast doe ik audities bij orkesten. Ook in Duitsland en België.” Het maakt dat Vlada geen idee heeft waar ze zichzelf over een jaar bevindt. “Als een orkest besluit me een baan als muzikante aan te bieden, dan ga ik. Zonder twijfel. Ik wil mijn eigen stabiele leven opbouwen. Dat gaat stapje voor stapje, maar het kan me eigenlijk niet snel genoeg gaan.” Het motiveert Gérard om zijn uiterste best voor Vlada te doen. “Hij probeert optredens voor me te regelen en legt overal contacten. Dat is heel erg fijn. Gekscherend noem ik hem inmiddels mijn manager”, lacht ze.
Bombardementen
Wie Vlada gepassioneerd over haar muzikale ambities hoort vertellen, zou bijna vergeten dat de situatie in haar moederland dagelijks zorgt voor stress en emoties. “Mijn familie is niet veilig op dit moment. Er waren afgelopen dagen weer veel bombardementen in de regio van Dnipro, waar ik samen met hen woonde. Het bemoeilijkt het contact, ook door het vaak slechte internet en de infrastructuur die plat ligt”, uit ze haar zorgen. Later deze maand hoopt de ze actuele situatie weer met eigen ogen te kunnen bekijken. “Voor de verjaardag van mijn moeder wil ik graag eventjes terug naar Dnipro, maar dat kan alleen als het veilig is. Het is een onzekere situatie waarin zij op dit moment verkeren.”
Vioolles
Het zou voor haar gemoedstoestand helpen als ze ook in Nederland voet aan de grond krijgt als muzikante, vertelt Vlada. “Op dit moment heeft slechts één iemand van mijn familie werk in Oekraïne. Dat zegt alles over de situatie daar. Ik zou graag willen dat ik ze kan ondersteunen.” Om dat te bewerkstelligen, gaat Vlada niet alleen de straat op met haar viool, maar geeft ze ook les. Dat deed de muzikante, die afstudeerde aan het conservatorium, ook al in haar thuisland. Nu geeft ze haar vioollessen online. “Aan leerlingen van over de hele wereld”, vertelt ze. “Maar graag zou ik nog meer en vaker vioolles geven. Ook aan violisten uit Nederland.” Dat kan online, maar binnenkort misschien ook in ‘t Gasthoês in Horst. “Gérard heeft geregeld dat ik daar waarschijnlijk een ruimte mag gebruiken om les te geven.” Een mooi vooruitzicht, dat Vlada kan helpen bij haar ultieme doel om een eigen leven op te bouwen. Daarvoor zijn echter wel leerlingen nodig aan wie ze de kunst van het bespelen van de viool over kan brengen. “Als mensen geïnteresseerd zijn in persoonlijke lessen, dan kunnen ze me een mailtje sturen”, geeft ze aan. Wie weet vormt het voor Vlada de eerste stap naar een succesvol muzikantenbestaan in deze regio, in afwachting van het einde van de oorlog in Oekraïne. Vlada is te bereiken via haar e-mailadres vladislava.nb@gmail.com
